Ga eens op zoek naar de vele verschillende planten in onze gemeente, kruiden die er van nature voorkomen. Je hoeft alleen maar te kijken in de bermen langs de wegen, in de bossen, aan de akkerranden en zelfs tussen de straat- en stoepstenen. Elke plant is interessant; onkruid is maar een verzonnen woord. Als jij je er een beetje in verdiept, dan gaan die Beekse planten nóg meer leven.

door Kees van Kemenade

Wie doet mij wat met mijn scherpe stekels, lijkt de speerdistel te zeggen. Hij heeft veel vijanden, vooral bij de boeren, omdat hij moeilijk te bestrijden valt. In het eerste jaar van zijn bestaan vormt deze distelsoort een plat rozet op de bodem, dat je met kort maaien zelfs niet weg krijgt. Het volgende jaar groeit hij uit tot een, bijna, struik die tot wel 1,20 meter hoog kan worden. De bladeren lijken op speren, vandaar de naam en overal zitten lange doornige stekels. Uittrekken va de plant, na de wortels losgemaakt te hebben, gaat ook niet meevallen.

Maar… de distel heeft ook vele vrienden onder de insecten en de vogels. Bijen zijn verzot op de nectar. Als ik stop op het Alidapad aan de rand van de Beekse bebouwing, zie ik allerlei insecten af en aan vliegen. Voor de distelvlinder is het een waardplant, dat wil zeggen dat de soort helemaal afhankelijk is van de aanwezigheid van de speerdistel. Er is een vogelsoort naar deze distel genoemd, de distelvink, ook wel putter genoemd. Hij eet de zaden die vrijkomen met het pluis uit de uitgebloeide bloem. Dus natuurvrienden weten de speerdistel wel te waarderen, al was het maar vanwege de mooie kleur van de ook stekelige, lichtpaarse, bloemen.

Deze bloemen zijn ook het symbool van Schotland, samen met de bladeren van de plant. Een van de verklaringen ligt in het verhaal uit de Middeleeuwen, toen Vikingen het land kwamen plunderen. Een Schots leger dreigde verrast te worden toen zij bij nacht sliepen in het veld. De Vikingen naderden op blote voeten om geen geluid te maken, totdat een van de aanvallers in een distel trapte en een luide gil slaakte. De Schotten ontwaakten en vielen zelf aan, waarbij de Vikingen het onderspit delfden. Bekijk hem maar eens goed – de speerdistel is helemaal niet zeldzaam - en bewonder zijn aantrekkingskracht voor de insectenwereld, maar pas wel op, want een gemene steek ligt op de loer.