Ga eens op zoek naar de vele verschillende planten in onze gemeente, kruiden die er van nature voorkomen. Je hoeft alleen maar te kijken in de bermen langs de wegen, in de bossen, aan de akkerranden en zelfs tussen de straat- en stoepstenen. Elke plant is interessant; onkruid is maar een verzonnen woord. Als jij je er een beetje in verdiept, dan gaan die Beekse planten nóg meer leven.

door Kees van Kemenade

Er was een tijd dat men alle middeltjes die men gebruikte tegen kwalen en ongemakken afkomstig waren uit de natuur. Uit die tijd ook stamt de naam van een algemene plant die heel de zomer lang bloeit, het boerenwormkruid. Je komt hem overal in Beek tegen, ook in het prachtige natuurgebied tussen de N269, de Tilburgseweg en de Kleine Voort in het noorden. Gele knoppen, die bestaan uit hele kleine buisvormige bloempjes en gevederde bladeren, samen een flinke plant.

Wrijf maar eens over de bladeren, dan ruik je een aparte lucht. Daarvoor zijn de etherische oliën verantwoordelijk die onder andere de stof thujon bevatten. Dat is een giftige stof die men gebruikte om zich van wormen te verlossen. Deze parasieten waren steeds een grote plaag voor de mensheid, waar zelfs Oetzi, de beroemde IJsman uit de Steentijd last van had. Mooi toch dat de natuur zelf de bestrijdingsmiddelen levert. Dezelfde plant kon men ook gebruiken tegen vlooien, muggen, vliegen, mieren en bloedluizen in het kippenhok. Bijgeloof was toen nog algemeen en men meende dat men heksen op afstand kon houden met behulp van bepaalde kruiden. Boerenwormkruid was er daar eentje van. Dat giftige moet je niet te absoluut nemen, het is te zwak om mensen kwaad te doen, alleen die, net genoemde, nare insecten. Alle andere zijn er dol op, voor hen is het een voedselbron.

Het boerenwormkruid wil graag veel zon in de berm of het talud en een voedselrijke bodem. Nou dat heb je hier wel in Hilvarenbeek. In het najaar sterft het bovengrondse deel af, maar de wortelstok zorgt ervoor dat hij in het voorjaar met volle kracht weer opschiet.