Het eeuwfeest van de Hilverbode komt langzamerhand in zicht. In 2028 is het zo ver, maar als je de voorloper meetelt bestaat onze dorpskrant al sinds 1922. In dat jaar begon Jac Naaijkens met het drukken van een wekelijkse krant, onder de naam ‘Kerkklokje voor Hilvarenbeek’. Wanneer we bladeren door die krant – dat is snel gebeurd, want hij had maar 3 à 4 pagina’s – dan krijg je toch al een mooi beeld van wat hier een eeuw geleden leefde.

door Kees van Kemenade

Jac. Naaijkens was een man met vele capaciteiten. Hij was koster en organist en verzorgde ook kerkelijk drukwerk. Een bidprentje, of een feestelijke aankondiging kon hij leveren. En wanneer harmonie St. Leonardus, harmonie Concordia of Wielerclub Velocitas een evenement organiseerden, kon hij ook de speciale feestgids verzorgen. Sinds 1922 begon hij met het drukken en verspreiden van het ‘Kerkklokje voor Hilvarenbeek’, met parochienieuws en religieuze overwegingen. Tot stichting van de lezer dienden ook de verhalen van heiligenlevens. De geleerdste man van Hilvarenbeek dr. P.C. de Brouwer publiceerde er in, o.a. over Ioannes Goropius Becanus. Het verenigingsleven kreeg ruimte om mededelingen te doen. Om de zaak rendabel te maken was er ook al ruimte voor de advertenties van plaatselijke winkels en bedrijven. En dat maakt het Kerkklokje in die tijd belangrijk om te lezen en interessant voor ons nu. Helaas zijn de meeste kranten verloren gegaan, maar ik heb nog de hand kunnen leggen op een aantal jaargangen.

Bij de Zusters

De gemeenschap floreerde onder auspiciën van de R.K. Kerk, die een enorme invloed op de bevolking had. Een paar voorbeelden maken dat wel duidelijk. In de editie van begin oktober worden gelovigen opgeroepen elke dag de H. Mis bij te wonen en om ’s avonds het Rozenhoedje te bidden, met de rozenkrans. Dat kon in een van de dorpskerken, Esbeek, Biest-Houtakker en Hilvarenbeek, maar ook in de kloosters. Daar konden ook de kinderen al op jonge leeftijd terecht.

De kinderen die voor oktober 1925 7 jaar worden, moeten Woensdag en Zaterdag om 2 uur bij de Eerwaarde Zusters naar de leering komen. De ouders worden vriendelijk verzocht de gebeden, die in de catechismus geleerd worden, ’s morgens en ’s avonds door de kinderen te laten bidden.

De kloosterzusters hadden een groot deel van de zorg en het onderwijs in handen. Een dankzegging van een van die zusters:

“De Eerwaarde Zuster uit het Liefdesgesticht alhier, brengt U allen haar oprechte dank voor de vele blijken van belangstelling, die zij bij haar zilveren Kloosterfeest heeft ontvangen. Met vernieuwde krachten hoopt zij nog vele jaren, tot eer van God, aan de opvoeding der Beeksche jeugd te arbeiden.”

Alle huwelijken die kerkelijk voltrokken zouden gaan worden, stonden op de voorpagina, compleet met de roep. Dat was het gebruik om elke zondag voorafgaand aan de trouwdatum tijdens de zondagse mis een mededeling te doen van dit voornemen. Heilige Missen waren er elke dag. Biest-Houtakker, waar de kerk nu al lang gesloten is, had een hoogmis op zondag, elke werkdag een mis om 06.30 uur en in de weekenden nog een lof (korte kerkdienst). Regelmatig trokken er processies door het dorp. Ze waren er in alle soorten. Een Sacramentsprocessie waarbij de pastoor een zware monstrans met daarin de H. Hostie te zien was. Of eentje van de Kindsheid, waarbij de kinderen zich verkleedden als Eskimo, Chinees, of Indiaan, dit om de missie ijver aan te moedigen.

De mensen maakten lange werkdagen, van maandag tot en met zaterdag. Toch hadden ze nog wel tijd voor vertier. Dat werd vooral georganiseerd door De Katholieke Kring.

De Katholieke Kring omvattend: Krisverbond, Harmonie, Tooneel, Bibliotheek is weer hervormd. Met een nieuw bestuur hoopt het met medewerking van de leden een winterprogramma af te werken. Het program belooft 4 uitvoeringen waaronder de Adore-te film, het tooneelspel met zang Tharcisius, lezing met lichtbeelden van den Wel Eerwaarde Heer Missonne.

(wordt vervolgd)