Tijdens een Minor voor jeugdzorg, als onderdeel van haar opleiding pedagogiek, kreeg Beekse Nicky Schijvens te maken met het begrip kindermishandeling. In haar zoektocht om dit op een laagdrempelige manier bespreekbaar te maken, kwam ze op het idee om hier een kinderboek over te maken. Afgelopen week was de presentatie van haar eerste boek in Elckerlyc, waarbij de eerste exemplaren uitgereikt werden aan haar oma en haar vader.

door Harrie Wenting

“Allereerst, ik heb er zelf (gelukkig) niet mee te maken gehad”, haast Nicky te zeggen aan het begin van de presentatie van haar eerste boek. Het neemt niet weg dat de frêle Beekse zich er hard voor wil maken om het onderwerp op tafel te krijgen. Voor een gehoor in Elckerlyc werd ze door niemand minder dan Karin Bloemen aan de tand gevoeld over het onderwerp kindermishandeling.

Voordat Bloemen van start gaat strooit ze wat cijfers naar haar toehoorders. Zo blijkt dat zeker 10% van alle kinderen in hun jeugd te maken krijgt met kindermishandeling, in welke vorm dan ook. Van die 10% geeft ook nog eens 2/3 van de betrokkenen dit weer door aan de volgende generatie door er later in het leven zelf mee te beginnen. “Dit soort cijfers waren voor mij de drijfveer om meer met dit onderwerp te doen”, zegt goedlachse Nicky. “Ik zocht naar mogelijkheden om het begrip kindermishandeling makkelijker met de kinderen zelf te bespreken, nu is het boek met Schildje de Schildpad een goed middel om dit te doen.”

Het initiatief van Nicky voor dit kinderboek werd opgepikt door de stichting Groei Veilig, die zich bezig houdt met educatie over kindermishandeling. Deze stichting was nadrukkelijk bij de boekpresentatie in Hilvarenbeek betrokken.

Een schild om je heen

Als Karin Bloemen aftrapt met haar verhaal en haar interview neemt ze haar publiek eerst even mee naar een intiem detail uit haar leven: zij werd zelf van haar 7e tot haar 15e seksueel misbruikt. Het publiek is er even stil van, de toon is gezet. De toon die duidelijk maakt hoe dichtbij het kan zijn en hoe broodnodig het is om het onderwerp zo snel mogelijk te bespreken. Karin benoemt ook dat het een eerste reactie van elk kind is om een schild om zich heen te bouwen waardoor je je gevoelens binnen houdt. “Hierdoor is de titel van het boek van Nicky meer dan passend”, zegt ze.

In het boek van Schildje de Schildpad vertelt Schildje op school tegen vriendjes dat het thuis niet zo fijn is. Via de vriendjes komt het bij de juf op school, die uiteindelijk Schildje bij de hand neemt.

“Het probleem voor kinderen is dat ze zelf niet weten wat de norm is”, stelt Nicky. “Je kunt van een jong kind niet verwachten dat hij of zij naar de buitenwereld gaat om het handelen van papa of mama te bespreken. In de praktijk, maar ook uit onderzoek, blijkt de leerkracht een belangrijke functie te hebben in de signalering.”

De methode Schildje

De aandacht voor haar boek lijkt meer dan gemiddeld, niet in de laatste plaats omdat het breed gesteund wordt. Zo heeft de Hogeschool van Utrecht er uitgebreid onderzoek naar gedaan en zij stellen dat de benadering zoals naar voren komt in Schildje de Schildpad wetenschappelijk onderbouwd is. De ontwikkeling van het onderwerp, dat uiteindelijk tot haar boek leidde, is ook ondersteund door het innovatienetwerk jeugd regio Hart van Brabant.

“Ik hoop dat elk kind op kan groeien in een veilige omgeving”, kijkt Nicky vooruit naar de toekomst. “En als het niet veilig is hoop ik dat het lukt om in gesprek te gaan, ik hoop dan dat mijn boek daar een klein stukje in kan helpen.”

Nicky is blij om te horen dat de methode Schildje gebruikt gaat worden in de voorlichting vanuit gemeenten, scholen en op de sportclubs. Via een QR-code achter in het boek kunnen hulpverleners voorbeelden vinden om de juiste vragen aan het kind te stellen.

Een vervolgboek met hoofdpersoon Schildje sluit ze voor de toekomst ook niet uit. “Wat te denken van Schildje zegt nee (bij overschrijdend gedrag) of over het onderwerp scheiding.”