Ga eens op zoek naar de vele verschillende planten in onze gemeente, kruiden die er van nature voorkomen. Je hoeft alleen maar te kijken in de bermen langs de wegen, in de bossen, aan de akkerranden en zelfs tussen de straat- en stoepstenen. Elke plant is interessant; onkruid is maar een verzonnen woord. Als jij je er een beetje in verdiept, dan gaan die Beekse planten nóg meer leven.
door Kees van Kemenade
In de bossen van Gorp kom je de struiken van de rododendron overal tegen. Er zijn heel veel soorten, wild en gecultiveerd, dit is de variant ‘ponticum’. Het is begin oktober en sommige zijn aan een tweede bloei begonnen, een teken dat de natuur met al die warme dagen aan het begin van de herfst wel een beetje van slag is, want gewoonlijk bloeit hij slechts in het voorjaar. Overal zitten de knoppen voor die bloei over een half jaar er al in.
Rododendron is een exotische naam, want de struik is ook een exoot, in de negentiende eeuw aangeplant op landgoederen, om de zaak wat te verfraaien. Dat klopt wel, het wordt er in een saai dennenbos niet lelijker op als deze struiken er mogen groeien. De naam komt uit het Grieks. Dendron betekent boom, tot zo’n omvang kan hij wel uitgroeien; Rhodon is het woord voor roos, wat slaat op de fraaie paarse bloemen.
De vraag is of het niet alleen een exoot is, maar een graadje erger, een invasieve exoot. Eentje die de inheemse planten verdringt. Kijk maar eens naar de bladeren: vraat van insecten is nauwelijks te zien, een teken dat hij hier bijna geen vijanden heeft. De rododendron kan zich dus ongestoord uitbreiden. En dat doet ie! Net als de duizendknoop die je hier ook al tegenkomt.
We danken dat aan de hoveniers die de soorten vanuit heel de wereld, en dan vooral Azië, importeerden en nog steeds aanbieden als populaire struik voor in je tuin. Hier in het bos vind je hem vooral in de schaduw op zandgrond waar flink wat humus aanwezig is. Een beetje vocht op zijn tijd - de dikke bladeren zijn niet zó gevoelig - en hij floreert. Er zijn natuurbeschermers die de rododendron het liefst met wortel en tak zouden willen uitroeien, om de biodiversiteit met inheemse soorten te verbeteren. Waar hij groeit krijgt een andere plant geen kans. Misschien wel een beetje jammer om ze uit de natuur te verbannen, want het is toch een prachtige struik.