Ga eens op zoek naar de vele verschillende planten in onze gemeente, kruiden die er van nature voorkomen. Je hoeft alleen maar te kijken in de bermen langs de wegen, in de bossen, aan de akkerranden en zelfs tussen de straat- en stoepstenen. Elke plant is interessant; onkruid is maar een verzonnen woord. Als jij je er een beetje in verdiept, dan gaan die Beekse planten nóg meer leven.
door Kees van Kemenade
Je hoeft niet ver te lopen om een weegbree te zien, in dit geval de grote weegbree. Het is een taaie plant die werkelijk overal groeit. Zelfs tussen de straatstenen, al blijft hij daar maar klein. Veel mensen beschouwen hem als onkruid: je wilt toch geen groen tussen je perfecte tuintegels? Dus verwijderen maar. Deze grote weegbree groeit gewoon op een pad naar Annanina’s Rust. Dat er wandelaars overheen lopen en soms zelfs een auto, dat deert hem nauwelijks.
Een krachtige plant dus met stevige, vlezige bladeren, rond tot eivormig, die tegen een stootje kunnen. Die zitten in de vorm van een rozet net boven de grond. Hij bloeit zelfs nu nog met geelgroene, onopvallende, bloemen tot in de late herfst. Je kunt de aren met de uitgebloeide bloempjes op de foto goed zien. De minuscule bloempjes leveren nectar aan talloze insecten. De zaadjes die nog veel kleiner zijn blijven makkelijk kleven aan de haren van een beest, of aan onze broekspijpen en zo verspreidt de weegbree zich.
Iedereen heeft wel eens een brandnetel aangeraakt, ik neem aan niet expres en die vervelende schrijnende pijn ervaren. Dan komt de weegbree te hulp. Pak zo’n blad, kneus het met je nagels en strijk het over de brandnetelblaren op je huid. De pijn wordt geheid minder. In de tijd dat er nog geen farmaceutische industrie bestond waren de mensen hier aangewezen op de natuur. Je kunt geneesmiddelen maken van talloze planten, zo ook van de grote weegbree.
Een keer proberen om een traditioneel medicijn te maken? Als je de keus hebt, gebruik dan bladeren van een ander familielid, de smalbladige weegbree; die is ook algemeen. Jonge bladeren plukken, wassen en even drogen. In stukjes knippen en in een schone jampot stoppen. Vullen met olie, olijf-, zonnebloem- o.i.d., zodat alles onder staat. Drie weken op de vensterbank, waar het een beetje warm is, om de geneeskrachtige stoffen vrij te laten komen. De olie ruikt na drie weken niet echt lekker, maar is wel effectief tegen huidproblemen zoals jeuk, schraalheid, kleine beschadigingen. Je kunt er ook nog zalf mee maken, maar dan moet je ongeveer 60 gram verse bijenwas halen bij een imker. Verwarm dan de olie au-bain-marie (in een pannetje in een grote pan met warm water) en voeg de bijenwas toe. Als je het ooit hebt gebruikt en je de heilzame werking hebt ervaren, zul je het wel laten om de weegbree onkruid te noemen.