door Ben Muskens

Hoezo Oosterbeek? Nou, daar heb ik 12 jaar van mijn leven gewoond. Oosterbeek is een aardig plaatsje bij Arnhem, tegen de Veluwe rand aan. Ik ben er zelfs geboren, aan de Utrechtseweg. Het wordt dus een beetje een persoonlijk kerstverhaal.

De kerstperiode begon eigenlijk al in de herfst. Dan gingen wij onder leiding van een amateur-boswachter, Jan Heijnis, naar de ‘Kleine Kweek’, een landgoed bij Oosterbeek. Daar gingen wij cantharellen plukken. Elk jaar stonden ze er weer...! Nu mag dat niet meer, want de cantharel is zeldzaam geworden. Maar toen wisten we al, dat door ze te plukken, je de sporen juist verspreidt. Dus elk jaar weer feest. Moeder maakte er ragout van of wekte ze in of er werd cantharellensoep van gemaakt. Ook gebakken zijn ze heel lekker. Sinterklaas was ook een echt feest! Sint kwam ook bij ons thuis, een bijzondere eer. Totdat ik ontdekte dat Sinterklaas feitelijk de Kapelaan van de Bernulphus parochie was, die een beetje bij beunde. Het zij hem vergeven.

Daarna brak de Adventsperiode aan, met een echte adventskrans van echt dennengroen met echte kaarsen. Een emmer water stond in de buurt, want het gebeurde nogal eens, dat de krans in de fik vloog! We konden niet wachten totdat alle vier de kaarsen aan mochten, want dan was het bijna Kerstmis. Halverwege de Adventsperiode werd door mijn vader een dikke haan uitgezocht bij een kippenhouder in het dorp. Later werd dat een kalkoen, want met vijf opgroeiende jongens, die wel van een vol bord hielden, was dat wel nodig.

De dag voor de nachtmis was het hele huis gevuld met heerlijke geuren (afzuigkappen bestonden nog niet). Het is de geur van kalkoen, die in rode wijn lag te smoren, laurier rook je ook, evenals de cantharellen en de groenten, meestal bloemkool, en natuurlijk het gebak!

De nachtmis was een twee uur durende gebeurtenis (aanvankelijk zelfs drie uur), met een mis, met drie heren, meestal de pastoor met zijn twee kapelaans. Compleet met gezang van het kerkkoor, dat vond ik het mooiste; kennelijk zat er toen al een koorknaap in mijn DNA. De missen werden toen nog opgevoerd, waarbij de pastoor en zijn kapelaans met de rug naar het kerkvolk stonden. Wat ze precies uitvoerde, was niet geheel duidelijk, totdat ze zich omdraaide met de kelk en het brood en zo het kerkvolk duidelijk maakte wat ze gedaan hadden. Als wel opgevoede Katholiek, hoorde dit er gewoon bij.

In de eerste week van de advent haalden wij mos uit het bos (mag ook niet meer), dat werd op een oude uitschuiftafel gelegd, met grint voor een looppaadje (mijn vader zat in de zand- en grintthandel). Rechts stond de stal met de kribbe, links stonden o.a. de kameel en de herders en koningen. Elke week mochten ze een stukje opschuiven. Als achtergrond had mijn vader bij de kunstacademie in Arnhem een paneel van een Palestijns dorpje op de kop getikt. Het paneel was zo groot als een deur. Het was een mooi geheel. Waar het paneel is gebleven, is mij niet duidelijk. Waarschijnlijk tijdens de verhuizing naar Eindhoven weggedaan. Gelukkig hebben we de foto’s nog.....!

Als we geluk hadden, sneeuwde het in de kerstvakantie! We gingen dan sleeën vanaf de ‘Hemelse Berg’, op landgoed Mariëndaal in Oosterbeek, vlak bij ons huis.

Mijn vader was door zijn werkzaamheden voor zijn bedrijf, voor dag en dauw op pad. Maar in de weekenden (en vakanties) was hij er voor zijn gezin. Helaas is hij maar 49 jaar geworden; ik was toen net 13 jaar. Een echte ramp voor het gezin. Elk huisje zijn kruisje zullen we maar zeggen. Uiteindelijk is het voor ons toch nog goed gekomen!

Spreuk van deze week:

Kerstmis is niet alleen een feest van lekker eten en gezelligheid, maar ook een feest van zelfreflectie....!

(Winston Churchhill)

Fijne kerstdagen en een goed begin van het nieuwe jaar!