De belangrijkste erfgoedsite van Hilvarenbeek heeft het afgelopen jaar niet alleen een nieuwe jas gekregen maar is ook uitgebreid met een gigantisch hoeveelheid informatie. Ga eens snuffelen op janvanhelvoirt.nl en je valt van de ene verwondering in de andere. Je bent niet de eerste: afgelopen jaar hebben 35000 mensen de site bezocht.

door Ton de Jong

Heemkundige Jan van Helvoirt uit Esbeek is al enige tijd bezig om alles wat de recente en verre geschiedenis raakt van Hilvarenbeek, Biest-Houtakker, Diessen, Esbeek, Baarschot en Haghorst bijeen te brengen op internet. Zijn steun en toeverlaat is Corine Westerlaken die de site beheert met materiaal dat Jan van Helvoirt aanlevert. Zij heeft de site meer overzichtelijk en aantrekkelijker gemaakt.

De kolossale databank is van groot belang voor mensen die onderzoek doen naar hun familiegeschiedenis en naar aspecten van de dorpsgeschiedenis. Het is immers vaak erg moeilijk om er achter te komen waar een voorvader gewoond en gewerkt heeft. Met de site van Jan van Helvoirt komt dat verborgen verleden weer aan het licht.

Jarenlang is Jan, die bestuurslid is van de heemkundige kring Ioannes Goropius Becanus, iedere dinsdag in het archief te vinden om systematisch alle oude archieven van Diessen en Hilvarenbeek door te nemen. In totaal gaat het om tientallen meters archief. Met de gebeurtenissen en gegevens die hij daar noteert en vervolgens thuis verder uitwerkt, schrijft hij ook de artikelen in de Hilverbode. Voor wie er eentje heeft gemist of na wil lezen: ze zijn ook te vinden op zijn website.

Een schat aan informatie

Jan is begonnen met het in kaart brengen van de veldnamen in de gemeente, maar dat was nog maar het begin. Nu vinden we er:

- Het merendeel van de rapporten over de vele archeologische onderzoeken die er in de gemeente plaats hebben gevonden. Van de opgravingen aan de Varkensmarkt in 1980 tot die in de Gelderakkers in 2022.

- Een overzicht van de archieven in het Regionaal Archief Tilburg die betrekking hebben op Hilvarenbeek en Diessen.

- Onder het kopje ‘beeldbank’ de tekeningen die hoorden bij bouwvergunningen en hinderwetvergunning. Verder alle oude kaarten van de gemeente, een groot aantal briefhoofden van bedrijven en veertien oude films. Daaronder een film uit 1912 die gemaakt is op landgoed De Utrecht. Het is de oudste film van Noord-Brabant.

- Tientallen lijsten van bewoners en bedrijven, soms globaal, vaak gedetailleerd. Ze beslaan het tijdvak 1550-1975. Onder meer lijsten van brouwerijen, inkwartieringen en huisgezinnen per gehucht.

- Een dertigtal gedigitaliseerde boeken over Diessen en Hilvarenbeek.

- Onder het tabblad genealogie een vijftigtal stambomen van families uit Diessen en Hilvarenbeek.

- Voor degenen die willen weten waar hun voorouders woonden: alle kadasterkaarten tot op perceelniveau.

- Het oorlogsverleden komt ruim aan bod door alle publicaties op dit gebied op de site toegankelijk te maken.

- Bij ‘publicaties’ staan alle artikelen en boeken die Jan van Helvoirt heeft geschreven plus de uitgebreide toponiemenboeken.

- Landgoed De Utrecht komt afzonderlijk aan bod met werkelijk alles wat daar over te vinden is: akten, kaarten, foto’s, artikelen en boeken.

- Van zoveel mogelijk wielrenners uit Diessen en Hilvarenbeek staan foto’s, licenties, uitslagen en artikelen.

Hij gaat nog even door met het verzamelen en toegankelijk maken van historische informatie. De mooiste beloning die Jan krijgt voor zijn titanenwerk, is dat er veelvuldig gebruik van wordt gemaakt\. Hij ontvangt regelmatig vragen over veldnamen, families en woonomgeving. De vragenstellers krijgen altijd antwoord.