De meeste Bekenaren geloven dat Hilvarenbeek een welvarend dorp is, en gelijk hebben ze. Dat hier iemand buiten de boot valt, lijkt hen onwaarschijnlijk. Maar daarin hebben ze ongelijk. Tijdens de bijeenkomst over armoedebestrijding op 17 januari in het Open Huis maakte Cees van Hoof, voorzitter van het Senioren Netwerk Hilvarenbeek, duidelijk dat in onze dorpen armoede echt wel bestaat en daaraan het verschijnsel dat er vast mee verbonden is: eenzaamheid.

door Kees van Kemenade

Cees van Hoof was voorafgaand aan de bijeenkomst op zoek gegaan naar de juiste cijfers. Die geven wij in dit artikel weer.

Onze gemeente telt afgerond 16.000 inwoners, 70% daarvan woont in een koopwoning. Dat is een goed teken, maar op zich geen bewijs voor welvaart. 30% leeft in een huurwoning. Een groot deel van onze lokale huurders, bijna 2200 personen, woont in een huis van Woningstichting Leystromen; ongeveer 1000 in een woning die zij huren van een particulier. Zo’n 20% van de huurwoningen heeft energielabel G-F-E, en dat is onder de maat. Het betekent dat die slecht zijn geïsoleerd en dat de bewoners veel geld kwijt zijn aan hun energielasten. Ruim 500 personen hebben een energietoeslag aangevraagd, dat kan alleen als je onder de armoedegrens verkeert. De gegevens over het ontvangen van bijstand geven ook een belangrijke inzage in het armoede probleem. Er zijn 120 cliënten met een algemene of bijzondere bijstandsuitkering. Een client, of ook een bewoner, kan ook een heel gezin betekenen.

Vergrijzing neemt toe

Wat betreft de leeftijdsopbouw in onze gemeente, hier is 27% ouder dan 65 jaar, dat komt overeen met 4320 personen. Volgens Cees zijn wij hier langzaam aan het vergrijzen en zal het percentage de komende decennia alleen maar toenemen. Als voorzitter van het Senioren Netwerk heeft hij een goed zicht op het welzijn van de ouderen. “Wij weten dat maar liefst 58% van hen een overgewicht heeft en dat 40% van onze doelgroep zich eenzaam voelt. Vooral dat laatste zie je niet echt, maar het is een serieus probleem onder senioren.” Cees van Hoof wijst ook op het toenemende aantal niet-Westerse inwoners en hun problematiek: “Wij hebben nu 220 Bekenaren die onder die doelgroep gerekend kunnen worden. In de toekomst zal dat aantal zeker gaan toenemen. Wil je hen helpen om niet in de armoedeval te geraken, dan is er een heel eigen aanpak nodig.”

Initiatieven tegen armoede

“Je kunt lang niet altijd zien wat er zich achter de voordeur afspeelt en de gevolgen die armoede en eenzaamheid – ze gaan vaak samen – voor de mensen hebben. Gelukkig hebben zich hier, naast wat de overheid doet, initiatieven ontwikkeld. Quiet doet wat mogelijk is voor 144 gezinnen (cijfer uit 2022). Hun doelgroep bestaat uit 300 members, waarvan 186 onder de 18 jaar. Daarnaast de Voedselbank, waarvan hier in de gemeente 14 huishoudens gebruik maken.”

Een belangrijke maatschappelijke organisatie zijn natuurlijk de Senioren Netwerken in Diessen en in Hilvarenbeek, die tezamen 1806 leden hebben. Zij richten zich vooral op de eenzaamheid, onder andere met eetpunten. Daarvan zijn er nu vijf in de verschillende kernen. “Armoede leidt ook vaak tot isolement. De Buurtbus kan daarbij helpen, als de gebruikers die een kaartje niet kunnen betalen, gratis vervoerd zouden kunnen worden”, vindt Cees. “Het is natuurlijk een geweldige instelling, maar wel peperduur. Een oplossing zou kunnen zijn als wij 30 vrijwilligers zouden kunnen vinden die tegen een redelijke vergoeding mensen gratis zouden kunnen vervoeren.”

Het is mooi dat over armoedebestrijding wordt nagedacht. Of wij armoede helemaal zullen kunnen laten verdwijnen, is maar de vraag. Maar in een beschaafde gemeenschap zou het toch vanzelfsprekend moeten zijn dat wij omkijken naar onze medemensen. Dus zijn nieuwe initiatieven welkom.