Boerderij Grutje

Bij de herbouw van boerderij Grutje aan het Groot Loo in Hilvarenbeek hebben we nog enkele originele elementen in de nieuwbouw op kunnen nemen. Zo is o.a. de levensboom boven de voordeur en het ingemetseld Mariategeltje nog bewaard gebleven.

Het Mariategeltje pronkte sinds 1889 op de voorgevel en heeft nu dus weer haar originele plaats verworven. De tekst is nog goed te lezen: ‘O.L.V. van Altijddurende Bijstand, bescherm ons gezin’.

Indertijd werd bij veel huizen en boerderijen zo’n tegeltje ingemetseld. Alleen al in het Groot Loo, waar boerderij Grutje is gevestigd, kun je het al op vijf plaatsen zien.

Mariategeltjes komen veel voor bij diverse gebouwen in voornamelijk katholieke delen van Nederland. De tegels zijn meestal voorzien van de tekst ‘Altijddurende Bijstand’. Uiteraard hebben de tegels een katholieke oorsprong. In tijden van nood, zoals natuurrampen of oorlog, achtte men het verstandig een dergelijke tegel aan het huis te bevestigen. Mariategels werden o.a. gemaakt door het Venlose bedrijf Van Linsen. Ze werden verkocht door kunsthandel Verbraak uit Tilburg, bedrijven die inmiddels zijn verdwenen.

De afbeelding stamt af van een icoon, dat al in de veertiende eeuw is geschilderd. Het origineel bevindt zich in de Sint-Alfonsuskerk te Rome. Het stelt moeder Maria voor met het kind Jezus op de arm. Maria kijkt niet naar Jezus, maar haar ogen zijn op ons gericht. Jezus krijgt een visioen: twee engelen, Gabriël en Michaël, verschijnen met de toekomstige lijdenswerktuigen. Jezus schrikt zo hevig dat één van zijn sandaaltjes losraakt en zijn handjes bescherming zoeken in de hand van zijn moeder. In haar blik ligt een stille, onbeschrijflijke droefheid.

Het betreffende Mariategeltje van boerderij Grutje is volgens oud gebruik officieel ingewijd op 12 augustus 2023 door pastoor Jan van Gestel uit Groesbeek (van oorsprong Diessenaar), in het bijzijn van vrienden en familie.