‘Waar ben je Mientje?’

De mantelzorgconsulent staat op een druilerige maandagmorgen om 9:00 uur voor de deur bij meneer De Vries, die in het buitengebied woont. Het is altijd weer een verrassing en een grote eer om mensen thuis te mogen bezoeken. Meneer doet open, en kijkt de mantelzorgconsulent vragend aan. Zij is voor hem een onbekende. “Dag meneer, wij hadden een afspraak om 9:00 uur vanmorgen?”Terwijl ze vertelt wie ze is, gaat er bij hem nog geen lampje branden. Hij haalt de kalender uit de keuken en ziet inderdaad de afspraak, waarop de mantelzorgconsulent mag binnenkomen, maar de thuiszorg zou toch ook komen? In de serre zit zijn vrouw aan een gezellige ronde tafel met voor haar de krant van vandaag. Ze kijkt de mantelzorgconsulent vriendelijk aan en zegt niets. Meneer vertelt het verhaal van het parkinsonisme en de gevorderde dementie van zijn vrouw, over wat er de laatste tijd gebeurd is en dat het toch wel moeilijk wordt. De mantelzorgconsulent bespreekt met hem de aanleiding van haar bezoek. Intussen zit mevrouw De Vries stil naast haar en kijkt haar af te toe vriendelijk aan.

Een oud versje

Als de mantelzorgconsulent de gegevens noteert van meneer, vraagt ze aan zijn vrouw: “En wat is uw naam?” Zacht maar duidelijk zegt ze: “Ze noemen me Mientje op de boerderij”, waarop de mantelzorgconsulent zacht begint met het versje: “Mientje, Mientje pas toch op, wat doe je met dat mes....”. Mevrouw De Vries vervolgt zacht maar helder: “Speel liever met je mooie pop of brei, of leer je les.” Samen gaan de dames verder met: “Maar Mientje gaat met snijden door...”, door alle gruwelijkheden van het versje tot aan het einde: “Kindertjes onder de zes, blijven met de handjes van ’t mes!” Stralende blauwe ogen kijken de mantelzorgconsulent aan vanuit een smal gezichtje, met een blije glimlach van oor tot oor. Poefff!, dat komt binnen! Meneer kijkt toe met tranen in de ogen. Het drietal is even stil, gelukkig samen!

Op zoek naar contact

Even later komt de thuiszorg binnen en wordt de zorg voor mevrouw onbarmhartig zichtbaar.

Als bij dementie de onmogelijkheden van communicatie, handelen of zelfstandig dingen doen alleen maar toenemen, en de partner altijd zorgen moet, wordt ‘de patiënt’ steeds meer de afhankelijke.

In het bijzijn van mevrouw De Vries neigen de anderen tot ‘kind-gesprekken’ of ze praten óver haar in plaats van mèt haar. Ze doen er goed aan op zoek te blijven gaan naar de plek waar de ander is, en waar het contact ontstaat.

Ben ook dementie-vriendelijk!

Een Tip-10 lijstje:

1. Leg contact met aandacht

2. Maak jezelf bekend

3. Houd het simpel en spreek met korte zinnen

4. Houd rekening met de fysieke omgeving

5. Let op iemands reactie en benoem je gevoel

6. Sluit aan bij iemands beleving en neem hem of haar serieus

7. Toon betrokkenheid, maak oprechte complimentjes.

8. Geen feiten van vandaag of gisteren, NU zijn we samen!

9. Gebruik humor of een versje (!)

10. Hou van ze!