Op woensdag 21 februari organiseerde de VNMH in de Flierefluiter een avond rondom het thema duurzaam bouwen. Veel mensen zullen niet weten hoe belastend het traditionele bouwen wel niet is: bij het bouwen van een huis komt 100 ton CO2 vrij! Dat is erg veel en daarom ligt het voor de hand dat men gaat kijken welke andere mogelijkheden er zijn om op een andere wijze een comfortabele woning te bouwen, die ook nog eens goed geïsoleerd is. Twee kenners op dit gebied, Jan van Dal en Jan Walrecht, bespraken de mogelijkheden.

door Kees van Kemenade

De organisator van de avond, Marijke Mombers was na afloop zeer tevreden. “Er was een grote opkomst, wethouder Esther Langens, mensen uit verschillende politieke partijen, architecten, maar vooral ook mensen die willen gaan bouwen en die dat op een zo verantwoord mogelijke manier willen doen. Jan van Dal van het gelijknamige houtverwerkingsbedrijf in Esbeek en Jan Walrecht van Strotec, een innoverend bedrijf dat de toepassing van stro bij de bouw propageert, hadden een geïnteresseerd publiek dat veel vragen stelde. Natuurlijk, duurzaam bouwen met hout en producten met riet als basis, staat nog in de kinderschoenen, maar de mogelijkheden zijn groot. Net als de ontwikkelingen op dit gebied. En het is nodig: voor het vervaardigen van bakstenen en dakpannen is heel veel energie nodig en komt er veel CO2 vrij. Bouwen met hout geeft een enorm verschil: terwijl een boom groeit neemt hij gestaag juist CO2 op. Mooier kun je het niet hebben.”

Natuurlijke materialen

Duizenden jaren werd er hier met natuurlijke materialen gebouwd. Om een boerderij, schuur of woning te bouwen, maakte men een skelet van houten balken. Daarbinnen werden takken geplaatst en daarin werden twijgen gevlochten. Het geheel werd afgesmeerd met een mengsel van leem, uit de bodem, en gehakt stro. Op het dak kwam riet of stro en met een vloer van aangestampt leem, betekende dat een volledig klimaatneutraal gebouw. Maar de techniek is verder gegaan, want zo zouden wij nu niet meer willen wonen. We kunnen hout makkelijk bewerken, zodat houtrot uitgesloten is. De vezels kunnen we persen tot platen die goed isoleren. Dat kan ook met stro en, mits geperst, is het ook nog eens brandwerend. Daarbij komt natuurlijk het grote voordeel dat er voldoende hout is in de wereld. In Zweden en Duitsland, onze belangrijkste leveranciers, houdt men precies bij hoeveel kubieke meter hout er in de bossen is bijgekomen. Men kapt in ieder geval minder dan dat getal. Stro is er voldoende op de wereld en ook dat product heeft tijdens de groei flink wat CO2 opgenomen. Nederland heeft bovendien een traditie op het gebied van de verwerking van stro, vooral tot karton, maar dat ligt vlak bij andere verwerkingsmethoden.

Op dit moment hebben we grote problemen in de bouw, vanwege alle milieueisen. Zou men kiezen voor de toepassing van deze traditionele materialen, maar dan op innovatieve wijze verwerkt, dan zouden die problemen in één klap terzijde worden geschoven. Dan zou de bouw geen milieuprobleem meer zijn, maar juist een deel van de oplossing.