Is dat een nul of is het de letter O? De deelnemers twijfelen. Ze noteren website en inloggegevens en voor wie het geprojecteerde plaatje te snel weg was, is er nog de optie van afkijken bij de buurvrouw (die graag helpt). Na de veelbesproken pilot Basiskwaliteit Natuur van Vogelbescherming starten we nu projecten in Goirle, Hilvarenbeek en Oisterwijk. Onderdeel daarvan is ‘Meet je Landschap’. Mark Benders van Brabants Landschap gaat mee naar de uitverkoren plek aan het Klein Loo in Hilvarenbeek voor de app waarmee we landschapselementen gaan vastleggen. Het is er een mooie herfstochtend voor.

door Anjo Roorda

Mark legt uit dat Brabants Landschap van een aantal gebieden vastlegt hoe het landschap er voor staat, om na vijf jaar te kijken: is het beter geworden? Die verbetering, daarom gaat het deze vrijwilligers van het B-team en de VNMH: Basiskwaliteit Natuur terugbrengen, algemene soorten weer algemeen maken, waaronder bomen, planten, mossen, vogels en insecten, vaak in verval. Naast natuurgebieden zijn landelijke gebieden onmisbaar voor het zo dringende herstel van biodiversiteit.

Veel mogelijkheden

Vorig jaar stonden we hier vlakbij, toen met pen en papier, dichtbij de kern van Hilvarenbeek. We noteerden dat het patroon in het landschap van 1900, in 1970 nog goed herkenbaar was. Nu zien we het alleen nog op hoofdlijnen. Terug naar 1900 is geen optie, 1970 kiezen als basis is al reëler, net voor de intensivering van de landbouw. Peer Busink ziet in dit gebied veel mogelijkheden voor Basiskwaliteit Natuur. De app gaat dat ondersteunen.

Natuurlijke beek maken

Daar gaat de beek De Hilver onder Klein Loo door, laat Peer zien, hij stroomt uit in de Roodloop. Zijn veel beken ooit rechtgetrokken voor een snelle afvoer van water, nu is het de uitdaging weer een natuurlijke beek te maken, goed voor biodiversiteit en om water vast te houden en gespreid op te slaan. Het beekprofiel aanpassen met minder steile oevers is een optie, de beek laten meanderen ook, net als overstromingspoelen aanleggen.

Ecologische verbindingen maken is belangrijk, we kunnen gaten dichten in een bomenrij door bij te planten, ondergroei kan aangebracht zodat er wel groen komt maar de boer niet teveel zonlicht mist op zijn akker. Peer doet zelfs suggesties voor nieuwe (oude) verdienmodellen: wilgentenen kunnen verkocht, zelfs om mensen in te begraven, zoals wel gebeurt op een natuurbegraafplaats.

Léés je landschap!

Wethouder Piet Machielsen luistert aandachtig en heeft praktische tips. Zeker, grondeigenaren (vaak: boeren) tijdig bij het maken van plannen betrekken is een must. “Meet je Landschap is mooi maar léés ook je landschap”, zegt Peer, “Kijk naar de landschapselementen.” Peer trekt uit aanwijzingen die anderen ontgaan conclusies voor de geschiedenis van het landschap: materiaal voor toekomstplannen.

Toestand van het landschap

Apps worden geopend en deelnemers helpen elkaar met de menu’s. Mark legt uit dat het gaat om de toestand van het landschap, niet per se om elke individuele soort. Maar wat, is de vraag, als ik zie dat iemand een boomsoort heeft ingevuld die niet klopt? Dat kan je verbeteren, zegt Mark, maar overleg wel even, anders krijg je misschien ruzie. Voor het moment is het mooi, we weten nu wat te doen. Na Goirle is dit Hilvarenbeek, Oisterwijk volgt en de kring van betrokkenen bij deze projecten wordt snel groter.