Dat Hilvarenbeek een mooie gemeente is, waar veel te zien is en veel te beleven, dat weet iedereen wel. Maar hoe mooi? Dat ontdek je eigenlijk het beste als je er op uit gaat. Al wandelend kom je op de mooiste plekken. Ik gebruik daarvoor de wandelkaart met nummers van knooppunten. Die brengt mij vandaag naar het prachtige gebied tussen de kom van Beek en Biest-Houtakker. Startpunt is deze keer aan de brug over de Reusel, net buiten de kom van Diessen, bij een knooppuntenpaal met nummer 02. Voor wie zo’n kaart niet bezit, staan onderaan de nummers die je kunt volgen.

door Kees van Kemenade

We wandelen stroomopwaarts langs de Reusel. De beek aan onze linkerhand, de bebouwing van Diessen rechts. Een genormaliseerde beek die voldoet aan de norm om snel veel water te kunnen afvoeren, zodat de akkerbouwers snel droge grond hadden. Dat vond men zo in de vorige eeuw, maar nu niet meer. Er moet regenwater de bodem in kunnen trekken om zo verdroging tegen te gaan. Daarom zijn er stuwen geplaatst en nog iets, wat we direct gaan zien als we Turkaa bereiken. Het eerst wat ons daar opvalt is de grote visvijver van de gelijknamige hengelsportvereniging. Mooie rietkragen, bladeren van de waterlelie en plomp drijven er nog, maar zijn al lang geleden uitgebloeid. Maar diep in de modderige bodem wachten de scheuten op het voorjaar.

Ooit kronkelde de Reusel door Turkaa, totdat men de beek normaliseerde, je kunt de oude meanders nog zien. Maar het mooiste zijn de kronkels die weer verbonden zijn met de rivier en het water door het natuurgebied laten vloeien. Nu is het weer een nat broekbos, zoals het ooit was.

Ooit Beersche Heide

We volgen een stuk het pad langs de Reusel tot aan de Watermolenweg. Van die molen is niks meer over, behalve misschien de vloeivelden, waar het water werd opgestuwd. Dat gaf genoeg energie om het rad in beweging te brengen en te kunnen malen. Wij lopen nu het agrarische gebied van De Toekomst in. Een enorme ontginning uit het begin van de vorige eeuw. Hier lag ooit de Beersche Heide, een gebied met ‘klapzand’, zoals men de grove zandgrond noemde. Mest was er onvoldoende om er aan akkerbouw te doen, totdat de kunstmest werd geïntroduceerd. De heide verdween, en maakte plaats voor weilanden en akkers. Wat er mooi aan is, zijn de lange lanen, de singels en de houtwallen. Geen saai agrarisch gebied; hier kun je zien dat zo’n gebied ook mooi kan zijn. De vele bomen lokken insecten aan, die weer voedsel zijn voor vogels. De sloten en greppels zijn een leefgebied voor kikkers en andere amfibieën. Je kunt er zomaar een ooievaar of een zilverreiger zien foerageren.

Dood hout

Turkaa is mooi besloten, maar het gebied van De Toekomst biedt mooi vergezichten en dat is een prettige afwisseling. Een kritische opmerking is toch wel op zijn plaats. In een groot deel van het bos is de bodem bedekt met braamstruiken. Dat komt door de volledige omsluiting met agrarische grond en het overschot aan stikstof dat dit met zich meebrengt. Een stuk voor de visvijver slaan we rechtsaf richting de Provincialeweg. Een mooi smal pad met een smalle, en soms bredere, reep groen aan beide kanten. Men laat dood hout gewoon liggen en dat is een zegen voor zwammen, voor kevers, maar ook spechten, uilen en andere dieren die een dode boom weten te waarderen. Het laatste deel, richting startpunt, langs de doorgaande weg is wel een anticlimax. Terwijl je geniet van het groen en de buitenlucht, razen de auto’s voorbij.

Knooppunten

De volgende nummers kan men volgen: 02 - 01 - 48 - 43 - 42 - richting 40, maar bij de haakse bocht linksaf slaan richting 01 - 04 - bij de provinciale weg N395 naar links richting startpunt 02.